D1: Ventas de Zafarraya, laŭ la spuroj de antikva trajno
Ni ekskursos al Ventas de Zafarraya, la plaj alta loko (910 m super la marnivelo), kiu atingis unu el la plej antikvaj suburbaj fervojoj de Malago.
-
Historio de la Velez-Málaga-fervojo al Ventas de Zafarraya.
F.C. Vélez-Málaga – Ventas de Zafarraya estas unu el la antaŭurbaj fervojlinioj de Malago kreitaj en la frua dudeka jarcento. Tiu linio estis la plej ambicia de kiam estis rajtigitaj sur kristnaska vespero 1910 kun la ideo kunigi la Algeciras-Bobadilla-Granado. Ĝi alvenis al Ventas de Zafarraya en aŭgusto 1922.
Kun longeco de 31 km trairis apikan geografion plena de deklivoj. Kiel kurioza detalo, la linio havis suben fervojan rakon (dent-relajn trajnojn) kiu savis niveldiferencon da 1000 m de altitudo en tri sekcioj kun ramploj, en kie oni uzadus mikstaj lokomotivojn fabrikitaj en Svizio nomitaj kiuj atingis 12 km / h . La linio havis staciojnen Vélez Málaga, Periana kaj Ventasde Zafarraya, plus kelkaj haltejoj.
Apud la stacidomo alpina hotelo (ekzistanta eĉ hodiaŭ) estis konstruita de belga arkitekto kaj ĝi havis 30 ĉambrojn kaj kvin banĉambrojn.
La linioj cirkulis sukcese dum tempo, alportante prosperon al la areo, sed estis tuŝitaj de pluraj eksteraj aspektoj: la unua mondmilito kiu influis la Antwerp-bankon kaj ĉiujn investojn dependajn de ĝi, la forlason de kamparaj lokoj, nova floto de busoj, kiuj implikis fortan konkurencon aŭ la progresivan enŝuldiĝon de la kompanio mem. Ĉio tio kondukis al la fermo kaj la linio ĉesis cirkuli la 12-an de majo 1960.
Kiel kutime okazas, al la fermo sekvis la malmunton de la linio jam planita en 1958, tiam la Konfederacio Hidrografia de la Sudo eksproprietigis la terenojn, kiuj siatempe donacis, kaj iom post iom la restaĵojn de la malnovaj linioj de la antaŭurba fervojo de Malago estis malaperintaj.
Tempo ne sukcesas forviŝi ĉion kaj ankoraŭ restas, kvankam neniu motoro restis de fremda origin-materialo tamen restis la originala aranĝo de la linioj, por ne mencii la sennombrajn memorojn garditaj de la lokaj loĝantoj, ĉu en formo de fervojo-objektoj, ĉu en ilia memoro.
-
La loko: “Boquete de Zafarraya”(Breĉo de Zafarraya)
La vilaĝo Ventas de Zafarraya staras en la intermonto de “El Boquete de Zafarraya” (Breĉo de Zafarraya) de 906 metroj super la marnivelo, lokita inter la pintoj de “Tajo de la Cueva” kaj “Morrón de la Cuna”. Ĝi estis konata dum la mezepoko kiel “Las Puertas de Zalia” (La Pordoj de Zalia).
Oni eltrovis multajn historiajn restaĵojn, inter ili estas la malkovro en aŭgusto de 1983 de la makzelo de neandertala homo en kaverno proksime de la “Boquete de Zafarraya”, (Breĉo de Zafarraya) ili ankaŭ trovis femuroston kaj aliajn restaĵojn kiuj apartenis al iu 40-jara viro je 1.61 metrojn alta, kiun la arkeologoj nomis kiel la viro de Zafarraya kaj estis studita de antropologoj tutmonde. La 25an de decembro de 1884, tertremo batis la provincoj de Granado kaj Malago. La katastrofo estis tia, ke en Las Ventas de Zafarraya estis registritaj 74 mortoj. La rekonstruo de la urbo estis preskaŭ tute kun mono de la tiama hispana kolonio de Kubo, pro kio en postaj jaroj la vilaĝo estis nomumita“Nova Havano”.
La medio
La regionoj de la antaŭa “Dehesa de Zafarraya” havas proksimuman areon de 10 km longa kaj 3.5 km larĝa. Ili formas kion oni konas geologie kun la nomo de “poljé”, estas la plej bona ekzemplo de hispana karsto. Ĉi tiu “poljé”(*), la plej granda en Hispanio, proksimume 10 km longa je ĉirkaŭ 3.5 km maksimume larĝa kaj funkcias kiel limo kun la “Axarquía de Málaga” tra la mont-pasejo de “El Boquete” (La Breĉo). Ene de la poluso estas la vilaĝoj de Almendral, Zafarraya kaj Ventas de Zafarraya. La ĉefa fonto de riĉeco de la tri lokoj estas la hortoj, kiuj popoligas la “poljé” kaj kreas pejzaĝon kun stranga beleco.
(*) (Poljé): Depresio de granda etendo kun plata fundo, krutaj konturoj kaj ovalaj formoj, kiuj troviĝas en regionoj de kalika reliefo.
Elstaraj monumentoj
Malnova stacidomo, konstruaĵo starigita farita en 1922 de la Suburbaj Fervojoj de Malago. Hotelo de la Stacidomo. Alpa stilo, kuriozaĵo de la 1920-aj jaroj. Hodiaŭ estas trinkejo, kiu gastigas antikvan muzeon. Malnova urbodomo, malgranda konstruaĵo de 1873, antaŭ kelkaj jaroj estas la Urba Publika Biblioteko.
-
La “Trajno de la Ebenaĵo” (El tren del Llano”)
La historio de la nuna trajno Ventas de Zafarraya estis konceptita en 2008, kiam Francisco Cazorla (iama urbestro de la urbo) kaj José Luis Pinilla (manaĝero de MARE INGENIERIA FERROVIARIA) konsideris la eblecon re-cirkuli vapor-trajnon sur la malnovajn fervojajn spurojn malmuntitaj en la 60-jaroj. Evidente la kosto kaj grandeco de la projekto faris ĝin nerealigebla en la malnova larĝo de la trako (1 m.), sed ne en pli malarĝa skalo, kiu estis multe pli facile konstrui kaj pagebla de la malgranda komunumo Ventas de Zafarraya.
Fininte la konversacioj, unue oni preparis teknikan studon por taksi kostojn kaj teknikajn eblecojn de la sama. Ĉi tiu raporto estis redaktita en la lastaj monatoj de 2008 kaj la projekto estis prezentita al la Estraro de Andaluzio, turismo kaj ekologia konsilio. Ĉi tiu projekto generis de la unua momento multajn ekspektadojn pri la originaleco, noveco kaj okulfrapa projekto de ĉi tiuj trajtoj. En printempo 2009 la projekto estis aprobita kaj la verkoj komenciĝis en aŭtuno de la sama jaro.
La lokomotivo estis konstruita en la instalaĵoj de la CFC-firmao en la Valencia Komunumo. Desegnita de Luis Ventas, dume Ventas de Zafarraya kaj la kompanio HIDROFLUID ENERGY transprenis la civilan muntadon de la trakoj (fosaĵojn, ebenigojn, tero-movadon, ktp) ĉiuj kontrolitaj de la teknika teamo de MARE ENGINEERING.
Dum 2010, la trakoj estis starigitaj kaj devio-vojo kaj remizo-garaĝo estis konstruitaj por stoki la poŝtelefonon de ĉi tiu fervojo. Antaŭ la fino de 2010, la lokomotivo estis preskaŭ kompletigita. Tiutempe oni komencis la konstruadon de la tri vagonojn de la Trajno. En aprilo 2011 la lokomotivo kaj vagonoj jam kompletigitaj estis prezentitaj al la gazetistaro ĉe la MARE INGENIERIA-instalaĵoj en Manzanares (Ciudad Real).
En majo, la tuta motor-materialo (lokomotivoj kaj vagonaro) estis transdonita kaj la oficiala prezento estis farita en Ventas de Zafarraya.
